Ιδιαίτερα ανησυχητική χαρακτηρίζεται η εξέλιξη που ακολουθούν έφηβοι από 13 έως 19 ετών, σχετικά με τη χρήση ουσιών αλλά και την κατανάλωση αλκοόλ, όπως αυτή καταγράφεται από τα τελευταία πανελλήνια ερευνητικά δεδομένα.
«Στα 13 αρχίζουν το κάπνισμα και το αλκοόλ, στα 14 έχει γίνει η πρώτη δοκιμή στο χασίς, στα 15 έχει δοκιμάσει κι άλλες ουσίες, ενώ στα 19 έχει διαλέξει την κύρια ουσία εξάρτησης με όλα τα παρελκόμενα προβλήματα», μεταφέρει η ψυχολόγος – σύμβουλος τοξικοεξάρτησης Κλαίρη Κουτρουλή, υπεύθυνη των Υπηρεσιών Πρόληψης και Εγκαιρης Παρέμβασης που εντάσσονται στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ.
Οι έφηβοι, διαβαίνουν πιο νωρίς τις πύλες της εξάρτησης, ενώ πλέον πρωταγωνιστούν οι συνθετικές ναρκωτικές ουσίες. Ακόμα μια αλλαγή στο προφίλ του εφήβου που εισέρχεται στον επικίνδυνο κόσμο των ουσιών, είναι ότι πλέον δεν αφορά μόνο τις οικογένειες που βρίσκονται σε χαμηλά κοινωνικά επίπεδα, αλλά το σύνολο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης, ενώ είναι ανεξάρτητη και από το βαθμό επίδοσης στα μαθήματα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις εφήβων που έχουν περάσει στην τοξικοεξάρτηση, έχουν αρχίσει με κατανάλωση αλκοόλ αλλά και το κάπνισμα. «Δυστυχώς, αυτό που παρακολουθούμε, είναι ότι οι γονείς με παιδιά που αρχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα παραβατικότητας και χρήσης ναρκωτικών ουσιών, αργούν να το αντιληφθούν, ενώ αρκετοί εξ αυτών από τη στιγμή που ενημερώνονται, καθυστερούν να ζητήσουν βοήθεια και να δώσουν τη δέουσα προσοχή», σημειώνει η κ. Κουτρουλή. Στην ερώτηση εάν η οικονομική κρίση έχει παίξει το ρόλο της σε αυτή τη συμπεριφορά από τους γονείς τονίζει ότι «τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ενήλικοι με την ανεργία, τα οικονομικά τους και όλα τα υπόλοιπα, έχουν …βοηθήσει το γονιό να μη δίνει σημασία στη συμπεριφορά των παιδιών του ή σε αιφνίδιες αλλαγές που πιθανόν να παρουσιάσει στην καθημερινότητά του».
Ομως μια δυσκολία που δεν αντιμετωπίζεται εγκαίρως όχι μόνο είναι πιθανόν να επιδεινωθεί αλλά ακόμα και να κληρονομηθεί στην επόμενη γενιά. Κατά συνέπεια αναφέρονται περιστατικά οικογενειών με δεύτερης και τρίτης γενιάς χρήστες. Για παράδειγμα πατέρας, γιος και στη συνέχεια τα παιδιά του γιου, κάνουν χρήση».
Καθημερινές ιστορίες
Οι ανθρώπινες ιστορίες, με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι και προσπαθούν να βοηθήσουν οι ειδικοί του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, ποικίλουν σε χαρακτηριστικά.
Είναι καθημερινές ιστορίες, με πρωταγωνιστές εφήβους, τα παιδιά της διπλανής μας πόρτας οι οποίοι, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, μπήκαν στον κύκλο της όποιας εξαρτητικής συμπεριφοράς. Ακολουθούν δύο ιστορίες, εφήβων από το νομό Μαγνησίας, στις οποίες για την ανάγκη διατήρησης του απορρήτου των στοιχείων τους, έχουν αλλαχθεί.
16χρονη αριστούχος μαθήτρια, στη χρήση
Η Μαρία, 16 χρονών, αριστούχος μαθήτρια της Α’ Λυκείου, παρουσιάζει μετά το καλοκαίρι μια «πτώση» τόσο στις επιδόσεις στο σχολείο όσο και σε όλες τις δραστηριότητες. Σε διαρκή ένταση μέσα στο σπίτι, με καθημερινούς καβγάδες που καταλήγουν σε φυγή ή απομόνωση στο δωμάτιο για ώρες. Οι γονείς αδυνατούν να την επηρεάσουν θετικά και είναι μεταξύ τους διχασμένοι και χαμένοι στο πλήθος των υποχρεώσεων.
Ενα βράδυ δεν γύρισε. Στο τηλέφωνο ήταν ένας αστυνομικός που τους κάλεσε να την παραλάβουν από το Τμήμα λόγω παράνομης χρήσης. Οι γονείς, της απαγορεύουν να ξαναβγεί από το σπίτι μόνη…αλλά δεν τους είναι εύκολο να ζητήσουν άλλη βοήθεια…!
Ενα χρόνο μετά, και αφού η κατάσταση μέσα στην οικογένεια έχει δυσχεράνει κατά πολύ, οι γονείς απευθύνονται στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, μετά από παρότρυνση ειδικού.
Η οικογένεια εντάχτηκε σε ένα πρόγραμμα ήπιας, αλλά συστηματικής παρέμβασης που περιελάμβανε εκπαίδευση των γονιών, συμβουλευτική ζευγαριού, οικογενειακή συμβουλευτική και υποστήριξη της Μαρίας τόσο ατομικά όσο και σε ομάδα. Η Μαρία ήρθε σε επαφή με άλλους νέους, αναγνώρισε τις ανάγκες της και πειραματίστηκε με νέους τρόπους για να τις καλύψει. Οι γονείς άγγιξαν τις δικές τους δυσκολίες και όλοι μαζί δούλεψαν για να χτίσουν ένα λειτουργικό κλίμα επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια. Σήμερα, υποστηρίζονται σε αραιότερα χρονικά διαστήματα και η Μαρία «χτίζει» τους μελλοντικούς της στόχους σε Πρόγραμμα Προσανατολισμού.
15χρονος για κλοπές και κατοχή χασίς
Ο Χρήστος είναι 15 χρονών, παιδί πολύτεκνης οικογένειας σε ένα νησί. Εκκρεμεί εναντίον του μια καταδίκη για κλοπή από κοινού και κατοχή χασίς για προσωπική χρήση. Η επιμελήτρια ανηλίκων, πρότεινε στην οικογένεια μαζί με την εβδομαδιαία υποχρεωτική παρουσία στο γραφείο της, να ενταχθεί σε συμβουλευτική υποστήριξη στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ. Η παραβατικότητα και η συνολική εικόνα της καθημερινότητάς του τον καθιστούσαν ευάλωτο και σε υψηλό κίνδυνο περαιτέρω εμπλοκής με το νόμο.
Ο Χρήστος μαζί με τους γονείς του ενημερώθηκαν, αντιμετώπισαν τις προκαταλήψεις και τις αντιστάσεις τους, γνώρισαν άλλες οικογένειες με συναφή θέματα. Εκπαιδεύτηκαν σε έναν νέο τρόπο επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια, ο Χρήστος ανακάλυψε νέους τρόπους να βρίσκεται μέσα σε μια παρέα και παράλληλα ενημερώθηκε για την τεχνική εκπαίδευση που τον ενδιέφερε περισσότερο. Σήμερα συνεχίζει να έρχεται σε αραιότερα διαστήματα στο ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ.
