Νέες προκλήσεις και ευκαιρίες στην πρόληψη νοσημάτων που σχετίζονται με τον ιό των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων – HPV καλείται να αντιμετωπίσει και να εκμεταλλευτεί σήμερα η σύγχρονη ιατρική!
Ο ιός, η επίπτωση του οποίου τα τελευταία χρόνια σημειώνει κατακόρυφη άνοδο, έχει την ιδιαιτερότητα να αποτελεί το μοναδικό αιτιολογικό παράγοντα για την πρόκληση μιας συχνής μορφής καρκίνου, του τραχήλου της μήτρας. Η νόσος είναι στις μέρες μας δεύτερη σε συχνότητα εμφάνισης στην πλέον παραγωγική ηλικία της γυναίκας, μεταξύ 15 και 44 ετών, ενώ, παράλληλα, και οι προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου, καθώς και τα γεννητικά κονδυλώματα, παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση σε νεαρότερες γυναίκες 16 – 25 ετών.
Επιπλέον, ο HPV ευθύνεται και για την ανάπτυξη σωρείας άλλων σοβαρών μορφών καρκίνου τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, όπως του αιδοίου, του κόλπου, του πέους, του πρωκτού, του στοματοφάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας και του λάρυγγα. Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπισή του, οι ειδικοί τονίζουν ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος προστασίας είναι ο εμβολιασμός, καθώς η λοίμωξη από τον ιό δε μπορεί να προληφθεί με κανέναν άλλο τρόπο.
Όλα τα νεότερα δεδομένα γύρω από τον HPV, καθώς και από πολλά άλλα θέματα που άπτονται του ενδιαφέροντος του ευρύτερου αυτού επιστημονικού πεδίου, θα συζητηθούν κατά τις εργασίες του 7ου Πανελληνίου Συνεδρίου Οικογενειακού Προγραμματισμού της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, με τίτλο «Η ολιστική θεώρηση του Οικογενειακού Προγραμματισμού στη Σύγχρονη Κοινωνία», το οποίο πραγματοποιείται στις 17 & 18 Οκτωβρίου 2015, στην Αθήνα (Αίγλη Ζαππείου).
Σκοπός του Συνεδρίου είναι η παρακολούθηση των τελευταίων εξελίξεων, η εμπέδωση της επιστημονικής γνώσης, μέσω της παρουσίασης των πιο πρόσφατων διεθνών μελετών, καθώς και η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών μεταξύ των συμμετεχόντων επιστημόνων για τη θεραπευτική αντιμετώπιση πολλών σοβαρών ασθενειών. Για το λόγο αυτόν, η θεματολογία είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες της σημερινής Ελληνικής πραγματικότητας, στοχεύοντας στην ολιστική προσέγγιση διαχρονικών, αλλά και νέων προκλήσεων, όπως ο Εμβολιασμός έναντι του HPV, η Σεξουαλική Υγεία και Διαπαιδαγώγηση των Νέων, η Αντισύλληψη, τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα, η Εγκυμοσύνη, η Υπογονιμότητα και η Πρόληψη του Γυναικολογικού Καρκίνου.
Με τη διοργάνωση αυτή, η Ελληνική Εταιρεία Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, επίσημος φορέας του Οικογενειακού Προγραμματισμού στη χώρα μας, έχει ως πρωταρχικό στόχο την εύκολη και ισότιμη πρόσβαση στις Υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, αλλά και την έγκυρη ενημέρωση του Ελληνικού πληθυσμού, από κατάλληλα εκπαιδευμένους επιστήμονες, για θέματα πρόληψης, ισότητας, σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης υπεύθυνων και υγιών γενετήσιων σχέσεων.
Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό κατά του HPV, όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί, πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι σε χώρες όπου έχει εμβολιαστεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού, όπως η Αυστραλία, παρατηρείται ήδη σημαντική μείωση νοσημάτων που εμφανίζονται νωρίς στη ζωή των γυναικών, όπως τα γεννητικά κονδυλώματα. Επίσης, μελέτες από άλλες χώρες καταδεικνύουν ότι με την εφαρμογή του εμβολιασμού έχουν αρχίσει να μειώνονται τα παθολογικά ευρήματα από προκαρκινικές βλάβες στις εξετάσεις κατά Παπανικολάου. Όλα αυτά αποτελούν πρώιμες ενδείξεις ότι σε μερικά χρόνια αναμένεται σημαντική μείωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στο γενικό πληθυσμό.
Στη χώρα μας, το εμβόλιο είναι ενταγμένο στα υποχρεωτικά εμβόλια που προτείνει το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και, μάλιστα, από τον Ιανουάριο του 2015 υπάρχουν νεότερες εξελίξεις που αφορούν τη σύσταση και αποζημίωση του εμβολίου έναντι του HPV. Καταρχήν, για την πιο έγκαιρη πρόληψη, η ηλικία έναρξης της σύστασης εμβολιασμού μετατέθηκε από τα 12 στα 11 έτη.
Έτσι, το εμβόλιο συστήνεται για όλα τα κορίτσια 11-15 ετών και για τις γυναίκες 15-26 ετών, που δεν είχαν προλάβει να εμβολιαστούν στην αρχικά προτεινόμενη ηλικία. Επιπλέον, οι δόσεις του εμβολίου μειώθηκαν σε 2 από 3 για τις νεότερες έφηβες, γεγονός που ευνοεί την αύξηση της συμμόρφωσης και, άρα, της εμβολιαστικής κάλυψης, η οποία είναι απαραίτητη ώστε να εξασφαλιστεί το μέγιστο αποτέλεσμα στη μείωση των HPV σχετιζόμενων νοσημάτων στη χώρα μας.
Πιο συγκεκριμένα, το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών προτείνει δύο δόσεις για τις ηλικίες 11 – 15 ετών, με μεσοδιάστημα 6 μηνών, που εξακολουθούν να χορηγούνται δωρεάν. Οι δύο δόσεις παρέχουν το ίδιο εμβολιαστικό αποτέλεσμα με την χρήση τριών δόσεων σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Παράλληλα, με βάση το νέο Πρόγραμμα, για τις έφηβες 15 – 18 ετών ο εμβολιασμός εξακολουθεί να χορηγείται δωρεάν, με το εμβολιαστικό σχήμα να περιλαμβάνει τρεις δόσεις.
Μια άλλη διαφοροποίηση του νέου Προγράμματος Εμβολιασμών είναι ότι αναγγέλλεται το τέλος της δυνατότητας δωρεάν εμβολιασμού των μεγαλύτερων γυναικών, γεγονός που πρέπει να λειτουργήσει ως έναυσμα για τον εμβολιασμό τους, τον οποίο έχουν ήδη καθυστερήσει. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δωρεάν χορήγηση του εμβολίου για όλες τις γυναίκες 18 – 26 ετών (με το γνωστό σχήμα 0, 1-2, 6 μήνες) μόνο μέχρι τις 31/12/2016, ενώ από 01/01/2017 το εμβόλιο παύει να χορηγείται δωρεάν και θα πρέπει να πληρώνεται εξ’ ολοκλήρου από την ασφαλιζόμενη αυτής της ηλικιακής ομάδας.
Στους επόμενους μήνες, προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελεί η μεγαλύτερη κινητοποίηση των Μαιευτήρων – Γυναικολόγων, αλλά και των λοιπών συνεργαζόμενων ιατρών άλλων ειδικοτήτων και επαγγελματιών υγείας στο εμβολιαστικό πρόγραμμα, προκειμένου να επιτευχθεί ικανοποιητική κάλυψη στις νεαρές γυναίκες στην Ελλάδα και να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες από τη δωρεάν χορήγηση του εμβολίου.
